Aktualności

Uzupełniając Kolberga – podsumowanie projektu

Projekt badawczy „Uzupełniając Kolberga: dokumentacja autentycznych grup kolędniczych Kaszub” realizowany przez ponad rok przez Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku dobiega końca. W czasie spotkania podsumowującego projekt, 13 grudnia 2014 r. będzie można obejrzeć cztery prezentacje multimedialne dokumentujące terenowe badania zwyczajów kolędniczych w gminie Sierakowice. Zaplanowano też premierę filmu dokumentalnego o kolędnikach z Tuchlinka na Kaszubach „A wczora z wieczora”, wyprodukowanego przez Muzeum Narodowe w Gdańsku – Oddział Etnografii. Spotkanie zakończy występ bohaterów filmu – grupy kolędniczej „Gwiezdka” z Tuchlinka.

Przez cały rok 2014 Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku realizował projekt badawczy „Uzupełniając Kolberga: dokumentacja autentycznych grup kolędniczych Kaszub”. Realizacja tego przedsięwzięcia była możliwa dzięki wsparciu finansowemu ze strony Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, który w 200. rocznicę urodzin Oskara Kolberga – folklorysty, etnografa, muzyka i wnikliwego badacza – utworzył program Kolberg 2014 – Promesa. Dzięki temu wsparciu możliwe stało się przeprowadzenie etnograficznych badań terenowych, które pozwoliły na zebranie informacji i utrwalenie na różnorodnych nośnikach obrzędu kolędowania przez kaszubskie, autentyczne i niesformalizowane grupy kolędnicze Gwiezdek. Autentyczne, czyli takie, które każdego roku wraz z rozpoczynającym się adwentem, organizują się samoistnie i oddolnie (bez opieki i wsparcia regionalistów czy nauczycieli), by przygotować i przeprowadzić w kilku sąsiednich wioskach kolędniczy obchód. Do dzisiaj takie grupy dość powszechnie można spotkać na Kaszubach, m.in. w okolicach Sierakowic, Kartuz, Kościerzyny, Wejherowa i Pucka.
 
Szczególnie ciekawe, autentyczne i żywiołowe pięć grup działa w gminie Sierakowice, stąd też właśnie tam etnografowie z Muzeum Narodowego w Gdańsku przeprowadzili badania dotyczące kolędniczych tradycji. Pomiędzy 25 maja a 7 czerwca 2014 r. dwóch etnografów z Muzeum Narodowego w Gdańsku, wspartych przez czwórkę studentów etnologii UG, przeprowadziło około 200 wywiadów z mieszkańcami tej gminy. Zebrano bogaty materiał fotograficzny i fonograficzny, dokumentujący miejscowe tradycje kolędnicze. Najtrudniejszym, ale też najistotniejszym przedsięwzięciem w ramach całego projektu była realizacja 25-minutowego filmu dokumentalnego „A wczora z wieczora”. Jego bohaterami jest 13 kolędników z Tuchlinka w gminie Sierakowice, którym ekipa filmowa towarzyszyła podczas adwentowych prób i wigilijnego kolędowania. Dzięki kolędnikom, a także ich rodzinom i sąsiadom, stało się możliwe utrwalenie na taśmie filmowej przebiegu tego niezwykłego kaszubskiego obrzędu, za pośrednictwem którego manifestują stosunek i przywiązanie do swojej małej ojczyzny.
 
W projekcie badawczym udział wzięli:
•    Iwona Świętosławska – etnograf i koordynator projektu
•    Ewa Gilewska – etnograf
•    Dariusz Kula – operator
•    prof. Uniwersytetu Gdańskiego dr hab. Anna Kwaśniewska – konsultant merytoryczny
•    studenci etnologii Uniwersytetu Gdańskiego
 
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Kolberg 2014 – Promesa”, realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca.
 
Uzupełniając Kolberga: dokumentacja autentycznych grup kolędniczych Kaszub
13 grudnia 2014 r., sobota, godz. 15.00-17.00
Muzeum Narodowe w Gdańsku – Oddział Etnografii – Spichlerz Opacki
ul. Cystersów 19
80-830 Gdańsk
 
Wstęp – wolny
Źródło: Wrota Pomorza